Ambassadeur Richard kijkt met ons terug op zijn jeugd, waarin hij al vroeg merkte hoe het zit met de verwachtingen rondom mannelijkheid. “Dansen als jongen? Dat was vaak reden voor gegrinnik en oordelen. ‘Lekker hè, dansen, een beetje homo-achtig,’ hoorde ik regelmatig,” vertelt hij. Maar ondanks de spot voelde hij zich niet geremd. Integendeel: in die danslessen vond hij een plek waar hij zichzelf kon zijn en verbinding voelde. “Later bleek die vaardigheid in dansen zelfs een waardevolle troef te zijn – iets waar ik plezier uit haalde en waarmee ik mensen kon verbinden.”

Richard kijkt kritisch naar het traditionele beeld van mannelijkheid: “Sterk zijn, doorzetten, je mond houden – dat is ons jarenlang ingeprent.” Hij leefde lange tijd volgens die regels, maar merkte dat het uiteindelijk zijn tol eiste. “Mijn lichaam gaf het op, ik kreeg te maken met depressies en burn-outs.” Op het werk probeerde hij zich aan te passen aan wat er van hem verwacht werd, maar diep vanbinnen voelde het niet goed. “Het was lastig om eerlijk te zijn over wat ik eigenlijk wilde. Wil ik dit nog wel? Durf ik mijn grenzen te bewaken?”

Volgens Richard is de prestatiedruk op de werkvloer erg schadelijk. “Er wordt verwacht dat je alles tegelijk aankunt, maar dat kan niemand volhouden. Ik voelde steeds meer frustratie en vermoeidheid omdat ik mijn grenzen niet kon aangeven.”

Open zijn over mentale problemen vond hij vooral op het werk moeilijk. “Je krijgt dan snel het label ‘ziek’ en men denkt: hij kan de functie niet meer aan. Dat zorgt voor schaamte en angst om gezichtsverlies.” Werknemers voelen de druk om snel weer op te veren, anders worden ze als ‘lastig’ gezien. “Dat maakt het bijna onmogelijk om eerlijk te zijn over wat je écht voelt.”

Als voormalig leidinggevende ziet Richard gelukkig een verandering in leiderschap. “Ruimte geven betekent niet alleen taken delegeren, maar écht vertrouwen geven en samen beslissen. Dat is niet per se mannelijk of vrouwelijk, maar een waardevolle eigenschap voor iedere leider.” Hij ziet hoe traditionele, stoere leiderschapsstijlen langzaam plaatsmaken voor een aanpak waarin verbinding, respect en openheid centraal staan. “Goed leiderschap gaat steeds meer over het creëren van een veilige omgeving, waar mensen hun grenzen durven aangeven en zichzelf kunnen zijn.”

Richard pleit voor een nieuw, breder beeld van mannelijkheid. Een beeld waarin doorzetten niet het enige is, maar waarin ook ruimte is om te voelen en eerlijk te zijn over je grenzen. “Voelen wat je echt nodig hebt en durven zeggen: ‘tot hier en niet verder’ – dat is krachtig.” Hij benadrukt dat iedereen, man of vrouw, zowel ‘mannelijke’ als ‘vrouwelijke’ eigenschappen heeft. “Gelukkig krijgt die mix steeds meer ruimte.”

Uiteindelijk nam Richard zijn eigen overtuigingen onder de loep en ontdekte dat harder werken niet per se gelukkiger maakt. “Ik hoef niet te doen wat de norm zegt: meer, sneller, beter. Het gaat erom wat mij écht gelukkig maakt en waar ik mijn energie in wil steken.” Die inzichten kwamen niet vanzelf. “Ik heb bewust moeten vertragen en stil moeten staan bij mijn eigen waarden. Wat past echt bij mij? Wat is nodig om mezelf te blijven en toch succesvol te zijn?”

Zijn boodschap is helder: “Kijk naar je eigen overtuigingen. Durf te vertragen, te voelen en eerlijk te zijn over wat je nodig hebt. Misschien is dat wel het meest mannelijke wat er is.”