S t i g m a ' s e n m e n t a l e g e z o n d h e i d

Luister Eens onderzoekt hoe we als maatschappij betere gesprekken kunnen voeren over mentale gezondheid. Het doel van de beweging is om zo uiteindelijk stigma’s rondom mentale klachten weg te nemen. Maar hoe werken stigma’s eigenlijk? En hoe beïnvloeden ze je mentale gezondheid? 

W a t z i j n s t i g m a ' s ?

Als je wordt gestigmatiseerd, word je buitengesloten doordat je bepaalde kenmerken hebt. Of omdat je bepaald gedrag vertoont. Je krijgt dus, zonder dat je erom hebt gevraagd, een negatief label opgeplakt. Die labels kun je jezelf ook opplakken, waardoor je negatief over jezelf denkt – dit noemen we zelfstigma. Of je ervaart stigma’s bij iemand in je omgeving. Van een stigma kun je dus behoorlijk last hebben: mensen vormen meningen over je die niet kloppen. Stigma’s komen niet alleen voor bij mentale klachten, maar ook bij bijvoorbeeld gender en huidskleur.

Negatieve effecten van stigma’s

Stigma’s hebben een negatieve impact op je mentale gezondheid: ze kunnen leiden tot een negatief zelfbeeld, stress en sociale eenzaamheid. Ook kun je door stigma’s nieuwe klachten ontwikkelen en kunnen bestaande klachten verergeren. Zo hebben stigma’s niet alleen invloed op jou, maar ook op je omgeving.

Luister Eens ontwikkelt daarom methodes om die vooroordelen en stigma’s te doorbreken. Daarmee gaan we wijken in waarin nog weinig over mentale gezondheid wordt gepraat, informeren we scholen in heel Nederland, komen we langs op de werkvloer en voeden we het maatschappelijke debat. Zo zorgen we er samen voor dat het buitengewoon normaal wordt om naar elkaar te luisteren als het om mentale gezondheid gaat.

Goed luisteren als voorwaarde

Steeds meer mensen hebben te maken met mentale kwetsbaarheid. Om je mentaal sterker te voelen, is acceptatie in je sociale omgeving heel belangrijk. Wat ons betreft begint acceptatie bij goed luisteren. En bij samenwerken met mensen die zelf of in hun omgeving met stigma’s te maken hebben. Alleen dan kunnen we gesprekken over mentale gezondheid normaliseren en het makkelijker maken voor mensen die stigma’s ervaren om mee te doen.

Mentaal gezond

Als jij mentaal gezond bent, ben je tevreden met jezelf en je leven. Je kunt goed omgaan met een (beetje) stress en tegenvallers. Woorden die hierbij passen zijn optimisme, zelfvertrouwen, geluk, vitaliteit en eigenwaarde. Ook ervaar je genoeg steun vanuit je omgeving en lukt het je om met je emoties om te gaan.

Mentale gezondheid

Iedereen kent periodes van mindere mentale gezondheid, want iedereen krijgt te maken met verdriet, verlies, twijfel of stress. Periodes van mentale kwetsbaarheid zijn dus heel normaal. Je kunt last krijgen van lichte of zwaardere klachten die ervoor zorgen dat je je leven niet kunt leiden op je eigen manier. We zien mentale gezondheid als een spectrum, waarin je beweegt tussen mentaal gezond(er), klachten en stoornissen.

Mentale gezondheid en fysieke gezondheid zijn verbonden

Mentale gezondheid en fysieke gezondheid beïnvloeden elkaar. Als jij je somber voelt of veel stress ervaart, is je weerstand waarschijnlijk lager. Dat kan ervoor zorgen dat je eerder ziek wordt. Als je goed eet, beweegt en slaapt heeft dat vaak positieve invloed op je mentale gezondheid.

Mentale veerkracht

Mentale veerkracht heb je nodig om te kunnen omgaan met mentale pieken en dalen. Omdat elk leven ups en downs kent, kun je niet altijd even mentaal gezond zijn. Dat is niet erg. Wel kan het fijn zijn om te leren omgaan periodes waarin je je minder voelt. Net zoals je fysiek fit blijft door te sporten en gezond te eten, heeft je mentale fitheid ook aandacht en training nodig. Niet alleen individueel, maar ook in relaties, op je werk én in de samenleving.

 

 

Meer weten?

Over mentale gezondheid

Het ‘NEMESIS-2 onderzoek’ (‘Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study’) is een uniek representatief onderzoek naar de psychische gezondheid van volwassenen van 18 tot en met 64 jaar in de algemene bevolking.

Over stigma's

GGZ Standaarden heeft een module Destigmatisering samengesteld. Hierin lees je alles over stigma’s op mentale gezondheid en wat we kunnen doen om stigma’s tegen te gaan.

Samen sterk zonder Stigma

Samen Sterk zonder Stigma heeft de afgelopen jaren belangrijk werk gedaan. Zij zetten vooroordelen rondom mentale klachten op de kaart, hebben veel kennis opgedaan en tools ontwikkeld om stigma’s tegen te gaan.

Wil je weten hoe het voor anderen is om met mentale klachten om te gaan? Luister eens naar...

Isaac: 'Ik durf eigenlijk niet echt in te gaan op vragen over hoe het echt met me gaat.'

Lina: 'Mijn ouders kunnen mij moeilijk iets geven wat ze zelf niet hebben gekregen.'

Claudia: 'Naar elkaars mentale gezondheid vragen hoeft niet heel spannend te zijn.'