Cyrra: "Toen ik nog jonger was, vond ik het heel lastig om mijn grenzen aan te geven. Maar nu kan ik dat steeds beter, en het voelt als een bevrijding."
Luister hier naar een fragment
Het gesprek met Cyrra vond plaats in Den Haag, waar diens ouders nog wonen. Cyrra voelt zich hier goed: ‘Echte herinneringen heb ik niet zoveel meer, maar ik weet nog dat ik met een meisje uit de straat ging zwemmen of bramen plukken. Het is vooral een gevoelskwestie, ik voel me hier rustig en kalm. Gewoon echt relaxed.’
Ik was altijd degene die mijn eigen behoeften niet durfde uit te spreken. Het voelde alsof ik continu 200% moest geven, zonder pauze. Maar nu weet ik dat ik ook even mag stoppen, dat het oké is om rust te nemen. Vroeger schaamde ik me daarvoor, ik dacht dat mensen me zwak zouden vinden als ik een pauze nam. Maar nu durf ik dat wél te doen. Het heeft me veel gebracht, vooral toen ik merkte dat anderen het juist waardeerden als ik eerlijk was over wat ik nodig had. Ik zeg nu gewoon: ‘Ik heb vijf minuten voor mezelf nodig.’ En dat werkt.
Het leren aangeven van mijn grenzen is een belangrijk onderdeel geweest van mijn persoonlijke groei. Helaas merkte ik in mijn werk vaak een gebrek aan begrip voor mijn gezondheidsproblemen. Sinds mijn 15e worstel ik met fibromyalgie en chronische migraines, maar mijn klachten werden vaak niet serieus genomen. Officieel mogen ze je niet ontslaan vanwege ziekte, maar ik heb nooit langer dan anderhalf jaar bij dezelfde werkgever gewerkt. De migraines waren in eerste instantie gekoppeld aan mijn menstruatie, maar na een operatie werden ze chronisch. Daarnaast kreeg ik te maken met een aandoening die druk in mijn hoofd veroorzaakte. Hoewel dit nu onder controle is, was het tijdens mijn studie zwaar, vooral omdat ik vaak behandelingen moest ondergaan en daarnaast te veel werkte, wat mijn klachten verergerde. Mensen begrepen mijn situatie niet en vonden me soms vreemd, ze zeiden dingen als: ‘Je praat zo monotoon,’ of ‘Je gedraagt je raar.’ Dat heeft me echt geraakt, want ik voelde me daardoor nog meer een buitenstaander. Dat onbegrip en de opmerkingen maakten het voor mij nog moeilijker om mezelf te accepteren.
“De avondklok haalde de enige vorm van rust weg die ik had: ‘s avonds even naar buiten gaan om te wandelen. Dat kon niet meer, en de stress werd ondraaglijk.”
Pas toen ik 29 was, kreeg ik de diagnose autisme. Dat verklaarde veel over waarom ik me altijd anders voelde. Maar het was zwaar om die diagnose zo laat te krijgen, vooral omdat ik daarnaast ook worstelde met c-ptss, depressie en sociale overprikkeling. De coronapandemie maakte alles nog erger. Ik sloot me op, durfde nauwelijks naar buiten en raakte bijna non-verbaal. De avondklok haalde de enige vorm van rust weg die ik had: ‘s avonds even naar buiten gaan om te wandelen. Dat kon niet meer, en de stress werd ondraaglijk. Ik heb me jaren opgesloten en ben in die tijd ook veel aangekomen.
Het stigma dat ik heb ervaren, heeft me altijd dwarsgezeten. Mensen zagen me vaak als ‘anders’ en wisten niet hoe ze daarmee om moesten gaan. Op stages of werk zag ik er op een gegeven moment echt slecht uit, maar niemand vroeg hoe het met me ging. Ik trok me steeds meer terug en voelde me eenzaam. Gelukkig had ik online vrienden en mijn ouders die er voor me waren. Zij vroegen wél hoe het echt met me ging, en hun steun heeft me door die moeilijke tijden geholpen. Zonder die steun weet ik niet hoe ik het had gered.
Gelukkig ben ik inmiddels weer op de goede weg. Ik ben trots dat ik nu 50 kilo ben afgevallen en zelfs heb meegedaan aan de Mud Masters. Dat had ik een paar jaar geleden nooit voor mogelijk gehouden. Mijn sociale begeleidster heeft me enorm geholpen door structuur te bieden en me stap voor stap vooruit te laten gaan. Ook zij was cruciaal in mijn herstelproces.
“Als mensen in mijn omgeving eerder naar me hadden geluisterd, als ze eerder hadden gevraagd hoe het echt met me ging, had ik misschien veel eerder geleerd om mijn grenzen aan te geven. Dan had ik mezelf al veel eerder kunnen ontwikkelen.”
Nu, op mijn 34e, ben ik eindelijk bezig met het opbouwen van mijn eigenwaarde. Dat proces heeft lang geduurd, en ik had gewild dat ik dat eerder had geleerd. Als mensen in mijn omgeving eerder naar me hadden geluisterd, als ze eerder hadden gevraagd hoe het echt met me ging, had ik misschien veel eerder geleerd om mijn grenzen aan te geven. Dan had ik mezelf al veel eerder kunnen ontwikkelen. Nu gebeurde dat pas toen ik in de dertig was.
Het heeft veel gekost om hier te komen, maar ik heb geleerd hoe belangrijk het is om voor mezelf op te komen en naar mijn eigen grenzen te luisteren. Ik hoop dat anderen die worstelen met vergelijkbare uitdagingen dat ook kunnen leren. Naar jezelf luisteren en omringd zijn door mensen die echt naar je luisteren – dat maakt een wereld van verschil.
